ผลกระทบเชิงบวกและเชิงลบ

ความหลากหลายทางชีวภาพเป็นส่วนสำคัญที่ช่วยให้เกิดความสมดุลในระบบนิเวศ รวมทั้งสร้างความมั่นคงในการดำรงชีวิตของสิ่งมีชีวิตต่าง ๆ รวมถึงมนุษย์ โดยปัจจุบันมีการนำข้อมูลความหลากหลายทางชีวภาพมาใช้ประโยชน์เป็นฐานในการพัฒนาเศรษฐกิจ และเพิ่มขีดความสามารถในการแข่งขันของประเทศมากขึ้น อย่างไรก็ตามในสถานการณ์และแนวโน้มการขยายตัวของสังคมเมืองและภาคอุตสาหกรรม ได้ส่งผลกระทบและคุกคามความหลากหลายทางชีวภาพในหลากหลายรูปแบบ เช่น การเปลี่ยนแปลงการใช้ที่ดิน ความเสื่อมโทรมของสภาพแวดล้อมและการเปลี่ยนแปลงทางสภาพภูมิอากาศ ซึ่งอาจมีผลทำให้ชนิดพันธุ์ที่มีความอ่อนไหวหรือไม่สามารถปรับตัวได้ค่อย ๆ สูญพันธุ์ไปจากแหล่งธรรมชาติ และส่งผลกระทบต่อเนื่อง โดยสร้างความเสียหายต่อชีวิตและทรัพย์สินต่อไป

ปตท. ตระหนักดีว่าการประกอบกิจการ กิจกรรมและการดำเนินงานของ ปตท. และตลอดห่วงโซ่คุณค่าทางธุรกิจของ ปตท. เช่น การก่อสร้างโรงงาน การวางท่อส่งก๊าซธรรมชาติ การขนส่งผลิตภัณฑ์ทางรถและทางเรือ นั้นอาจก่อให้เกิดผลกระทบเชิงลบต่อสิ่งแวดล้อม ความหลากหลายทางชีวภาพและบริการของระบบนิเวศ และส่งผลกระทบต่อเนื่องไปยังคุณภาพการดำรงชีวิตชุมชนและสังคม จึงเป็นอีกหนึ่งความท้าทายที่ ปตท. มีการบริหารจัดการเชิงรุกอย่างเป็นระบบ โดยมีการกำหนดมาตรการลดผลกระทบ รวมไปถึงการดำเนินโครงการเพื่อสังคมในหลากหลายรูปแบบและวิธีการอย่างจริงจัง จนส่งผลให้เกิดผลกระทบเชิงบวกต่อสิ่งแวดล้อม ตลอดจนชุมชนและสังคมที่มีความเป็นอยู่ที่ดีขึ้นอย่างเป็นรูปธรรม และเพื่อให้การดำเนินงานเป็นไปอย่างสอดคล้องกันทั้งกลุ่ม ปตท.
ปตท. จึงได้จัดทำแนวทางการประเมินความสูญเสียต่อความหลากหลายทางชีวภาพ และบริการของระบบนิเวศ กลุ่ม ปตท. โดยอาศัยหลักการบรรเทาผลกระทบในทุกขั้นตอนการดำเนินโครงการ ซึ่งประกอบด้วย 

• การหลีกเลี่ยง (Avoidance): จัดทำมาตรการหรือแนวทางที่ใช้เพื่อหลีกเลี่ยงผลกระทบจากโครงการต่อความหลากหลายทางชีวภาพ
• การลดผลกระทบ (Reduce): จัดทำมาตรการลดผลกระทบต่อความหลากหลายทางชีวภาพและระบบนิเวศบริการ ทั้งการลดระยะเวลา ความรุนแรง และกำหนดขอบเขตของผลกระทบที่ไม่สามารถหลีกเลี่ยงได้
• การฟื้นฟู (Restore): จัดทำมาตรการที่ใช้ในการฟื้นฟูระบบนิเวศที่เสื่อมโทรมหรือฟื้นฟูระบบนิเวศที่ถูกทำลาย ในกรณีที่ไม่สามารถหลีกเลี่ยงได้
• การชดเชย (Offset): จัดให้มีมาตรการเพื่อชดเชยผลกระทบต่อระบบนิเวศในกรณีที่ไม่สามารถหลีกเลี่ยงได้

วัตถุประสงค์/ เป้าหมาย

ปตท. มุ่งมั่นบริหารจัดการผลกระทบที่มีต่อความหลากหลายทางชีวภาพ ให้มีความสอดคล้องและเป็นไปในทิศทางเดียวกันทั้งกลุ่ม ปตท. โดยมีการกำหนดเป้าหมายร่วมกัน ดังนี้

• จัดทำแผนการดำเนินงานด้านความหลากหลายทางชีวภาพ (Biodiversity Action Plan: BAP) ในพื้นที่ที่มีผลการประเมินความเสี่ยงด้านความหลากหลายทางชีวภาพสูง ให้ครบทุกพื้นที่
• ประเมินความสูญเสียด้านความหลากหลายทางชีวภาพ (No-Net-Loss Assessment) ของโครงการใหม่ซึ่งอยู่ในพื้นที่เสี่ยงสูงให้ได้ครบร้อยละ 100 ภายในปี 2567 สำหรับบริษัทในกลุ่ม Oil & Gas และภายในปี 2568 สำหรับบริษัทที่เป็น Flagships เพื่อสนับสนุนเป้าหมายควบคุมกิจกรรมการดำเนินงานของบริษัทที่จะไม่ก่อให้เกิดความสูญเสียต่อความหลากหลายทางชีวภาพ (No-Net-Loss)

เป้าหมาย	2564	2565	2566	2567	2568
การดำเนินงานด้านความหลากหลายทางชีวภาพในพื้นที่เสี่ยงสูง	จัดทำแผนการดำเนินงาน ด้านความหลากหลายทางชีวภาพ (Biodiversity Action Plan: BAP) ในพื้นที่ที่มีผลการประเมินความเสี่ยง ด้านความหลากหลายทางชีวภาพสูง 100% บริษัทในกลุ่ม Oil & Gas				จัดทำแผนการดำเนินงาน ด้านความหลากหลายทางชีวภาพ (Biodiversity Action Plan: BAP) ในพื้นที่ที่มีผลการประเมินความเสี่ยง ด้านความหลากหลาย ทางชีวภาพสูง 100% บริษัทในกลุ่ม Oil & Gas
การประเมินความสูญเสียด้านความหลากหลายทางชีวภาพของโครงการใหม่ในพื้นที่เสี่ยงสูง	N/A	N/A	ประเมินความสูญเสียด้าน ความหลากหลายทางชีวภาพ (No-Net-Loss Assessment) ของโครงการใหม่ซึ่งอยู่ในพื้นที่เสี่ยงสูง 100% บริษัทในกลุ่ม Oil & Gas

แนวทางการจัดการ

นโยบายด้านความหลากหลายทางชีวภาพ ของ ปตท.

ปตท. ให้ความสำคัญกับความหลากหลายทางชีวภาพตลอดทั้งห่วงโซ่ธุรกิจ โดยกำหนดไว้อย่างชัดเจนใน นโยบายคุณภาพ ความมั่นคง ความปลอดภัย อาชีวอนามัยและสิ่งแวดล้อมกลุ่ม ปตท. (PTT Group QSHE Policy) นอกจากนี้ เพื่อยืนยันถึงการดำเนินธุรกิจโดยคำนึงถึงผลกระทบต่อความหลากหลายทางชีวภาพ ปตท. ได้แสดงเจตนารมณ์ผ่านประกาศ “คำแสดงเจตจำนงด้านความหลากหลายทางชีวภาพ (PTT Biodiversity Statement)” ในการหลีกเลี่ยงการสำรวจ บุกเบิกและดำเนินธุรกิจในพื้นที่ที่ได้ถูกกำหนดให้เป็นมรดกโลก และพื้นที่อนุรักษ์ตามที่ IUCN และมุ่งมั่นที่จะหลีกเลี่ยงการสร้างผลกระทบต่อพื้นที่ป่าไม้สุทธิ (No Net Deforestation) และดำเนินการฟื้นฟูหรือปลูกต้นไม้ชดเชย ในพื้นที่ที่ได้รับผลกระทบจากการดำเนินธุรกิจในอนาคต โดยครอบคลุมถึงผู้มีส่วนได้ส่วนเสียที่สำคัญ ได้แก่ คู่ค้า Tier-1 suppliers และคู่ค้า Non-tier 1 suppliers ซึ่งมีเป้าหมายสำหรับการประยุกต์ใช้กับโครงการใหม่ของ ปตท. ภายในปี 2567

คำแสดงเจตจำนงด้านการจัดการความหลากหลายทางชีวภาพ ปตท.

การบริหารจัดการผลกระทบด้านความหลากหลายทางชีวภาพ

ปตท. มีแนวทางในการบริหารจัดการ เพื่อแสดงถึงความมุ่งมั่นในการปกป้อง ป้องกัน และลดผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม โดยคงไว้ซึ่งความหลากหลายทางชีวภาพและระบบนิเวศ ตั้งแต่การพิจารณาผลกระทบด้านความหลากหลายทางชีวภาพในกระบวนการตัดสินใจและการดำเนินธุรกิจตลอดห่วงโซ่คุณค่าทางธุรกิจ  ดังนี้

• บูรณาการการบริหารจัดการความเสี่ยงด้านความหลากหลายทางชีวภาพผ่านกระบวนการบริหารนโยบาย QSHE กลุ่ม ปตท.
• จัดการความหลากหลายทางชีวภาพในพื้นที่อ่อนไหวด้านความหลากหลายทางชีวภาพหรือพื้นที่ใกล้เคียงให้เป็นไปตามกฎหมายและมาตรฐานสากลที่ยึดถือปฏิบัติ รวมทั้งขั้นตอนการดำเนินงานที่กำหนดไว้ในการจัดการความหลากหลายทางชีวภาพและบริการของระบบนิเวศของกลุ่ม ปตท.
• แสดงให้เห็นถึงความมุ่งมั่นที่จะไม่ก่อให้เกิดความสูญเสียต่อความหลากหลายทางชีวภาพ (No-Net-Loss) ภายใต้ขอบเขตที่สามารถจัดการได้
• เสริมสร้างมูลค่าความหลากหลายทางชีวภาพ นอกเหนือจากภายในพื้นที่ปฏิบัติการหรือพื้นที่ใกล้เคียง ผ่านกิจกรรมการลงทุนเพื่อสังคมหรือการร่วมมือกับหน่วยงานภายนอก ได้แก่ ศูนย์ศึกษาเรียนรู้ระบบนิเวศป่าชายเลน และศูนย์เรียนรู้ป่าวังจันทร์

แนวทางการจัดการความหลากหลายทางชีวภาพและบริการของระบบนิเวศ

ภายใต้ คำแสดงเจตจำนงด้านการจัดการความหลากหลายทางชีวภาพ ปตท. ได้จัดทำแนวทางการจัดการความหลากหลายทางชีวภาพและบริการของระบบนิเวศขึ้น  โดยอ้างอิงมาจากข้อกำหนดด้านความหลากหลายทางชีวภาพในระดับสากล เช่น International Finance Corporation Performance Standard 6 (IFC6), – Biodiversity Conservation and Sustainable Management of Living Natural Resources (2012) และ Business and Biodiversity Offset Program (BBOP) โดยครอบคลุมขั้นตอนการดำเนินงาน ดังนี้

• การประเมินความเสี่ยงต่อความหลากหลายทางชีวภาพและบริการของระบบนิเวศ 
• การประเมินความสูญเสียต่อความหลากหลายทางชีวภาพสำหรับโครงการใหม่
• การจัดทำแผนการดำเนินงานด้านความหลากหลายทางชีวภาพสำหรับพื้นที่ปฏิบัติการที่มีความเสี่ยงและอาจมีผลกระทบต่อความหลากหลายทางชีวภาพในระดับสูง
• การติดตามตรวจสอบและการวัดผล
• การทบทวนและตรวจสอบการดำเนินงานเป็นประจำทุกปีเทียบกับแนวทางการบริหารจัดการความหลากหลายทางชีวภาพและบริการของระบบนิเวศและเป้าหมายที่ได้กำหนดไว้

การประเมินความเสี่ยงต่อความหลากหลายทางชีวภาพของโครงการพัฒนา/ โครงการก่อสร้าง

การวิเคราะห์และประเมินความเสี่ยงต่อความหลากหลายทางชีวภาพ ตามแนวทางการจัดการความหลากหลายทางชีวภาพและนิเวศบริการ ปตท. ที่กำหนดขึ้น ครอบคลุมตั้งแต่การพัฒนาโครงการโดยผนวกไว้ใน การศึกษาและจัดทำรายงานการวิเคราะห์ผลกระทบสิ่งแวดล้อม (Environmental Impact Assessment : EIA) โดยทำการประเมินความเสี่ยงของโครงการในทุกระยะของการดำเนินงานที่อาจเกิดขึ้นต่อความหลากหลายทางชีวภาพและบริการของระบบนิเวศ ซึ่งปัจจัยนำเข้าในการประเมินความเสี่ยง ประกอบด้วย สถานที่ตั้งและขอบเขตขนาดของที่ดิน ที่อยู่ใกล้เคียงกับพื้นที่คุ้มครอง และพื้นที่นอกเขตพื้นที่คุ้มครองที่มีความหลากหลายทางชีวภาพสูง ระยะห่างของโครงการกับพื้นที่ที่มีความหลากหลายทางชีวภาพสูง นอกจากนี้ ได้มีการนำข้อมูลชนิดพันธุ์ที่อยู่ในบัญชีแดงขององค์การระหว่างประเทศเพื่อการอนุรักษ์ธรรมชาติ (International Union for Conservation of Nature: IUCN) มาประกอบในการพิจารณาผลกระทบจากความเสี่ยงต่อการสูญพันธุ์อันเป็นผลมาจากการดำเนินงานของโครงการด้วย ทั้งนี้ การประเมินความเสี่ยงอย่างเป็นระบบทำให้ ปตท. สามารถจัดทำมาตรการป้องกันและแก้ไขบรรเทาผลกระทบและกิจกรรมเชิงอนุรักษ์ เพื่อชดเชยและสร้างความสมดุลต่อความหลากหลายทางชีวภาพที่อาจสูญเสียไปที่เหมาะสมต่อสภาพพื้นที่และลักษณะของโครงการที่จะพัฒนาขึ้นได้อย่างเหมาะสม เช่น การจำกัดพื้นที่แผ้วถางให้น้อยที่สุด การฟื้นฟูสภาพพื้นที่ให้เป็นป่าสมบูรณ์ดังเดิม การเลือกใช้เส้นทางคมนาคมที่ก่อให้เกิดการรบกวนต่อสิ่งแวดล้อมน้อยที่สุดและการประสานงานกับผู้เชี่ยวชาญด้านสัตว์ป่าในกรณีที่ต้องช่วยเหลือสัตว์ป่าออกจากพื้นที่โครงการ

การประเมินความเสี่ยงด้านความหลากหลายทางชีวภาพของพื้นที่ปฏิบัติการ^{GRI304-1,GRI304-2,GRI304-3,GRI304-4}

โครงการ/ Initiatives ที่สำคัญ

การสำรวจเพื่อจัดทำฐานข้อมูลความหลากหลายทางชีวภาพ

ปตท. ดำเนินโครงการสำรวจความหลากหลายทางชีวภาพเพื่อสำรวจความหลากชนิดและความชุกชุมของสัตว์และพืชรอบพื้นที่สถานประกอบการของ ปตท. เพื่อวิเคราะห์และรวบรวมข้อมูลความหลากหลายทางชีวภาพของแต่ละพื้นที่ปฏิบัติการเพื่อจัดทำชุดข้อมูลพื้นฐาน (Baseline Data) ด้านความหลากหลายทางชีวภาพ และจัดทำแผนงาน ด้านการจัดการสิ่งแวดล้อมเพื่อฟื้นฟู พัฒนาความหลากหลายทางชีวภาพ และรักษาคุณภาพของสิ่งแวดล้อมในพื้นที่ โดยมีชนิดของสิ่งมีชีวิตที่สำรวจ ได้แก่ นก สัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม สัตว์เลื้อยคลาน สัตว์สะเทินบกสะเทินน้ำ แมลง ปลา พืช และสัตว์ตระกูลครัสเตเชียน สำหรับการสำรวจที่ผ่านมา ได้คัดเลือกพื้นที่โดยใช้ข้อมูลการประเมินความเสี่ยงฯ และประเด็นของชุมชน ได้แก่ โรงแยกก๊าซธรรมชาติขนอม และพื้นที่ปฏิบัติการของบริษัท OR ได้แก่ สถานีเติมน้ำมันอากาศยานภูเก็ต คลังปิโตรเลียมสงขลา คลังปิโตรเลียมนครสวรรค์  คลังน้ำมันสระบุรี และคลังน้ำมันพิษณุโลก โดยมีที่ปรึกษาของโครงการ รวบรวมโดยสมาคมอนุรักษ์นกและธรรมชาติแห่งประเทศไทย (Bird Conservation Society of Thailand: BCST)  ประกอบด้วย มหาวิทยาลัยและ NGOs

จากการสำรวจพื้นที่โดยรอบโรงแยกก๊าซธรรมชาติขนอม ทำให้ค้นพบพืชล้มลุกที่เป็นพืชถิ่นเดียวของประเทศไทย ที่มีชื่อว่า ม่วงขนอม (Microchirita involucrate (Craib) Yin Z.Wang var.gigantiflora C.Puglisi) พบเฉพาะในพื้นที่อำเภอขนอม จังหวัดนครศรีธรรมราชเท่านั้น นอกจากนี้ยังค้นพบผีเสื้อกลางคืนชนิดใหม่ของโลกในบริเวณคลังน้ำมันสระบุรี โดยได้รับการตั้งชื่อทางวิทยาศาสตร์ว่า Gatesclarkeana thailandica พบเฉพาะในประเทศไทยเท่านั้น

นอกจากนี้ ปตท. ร่วมกับ กรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่าและพันธุ์พืช มหาวิทยาลัยราชภัฏกาญจนบุรี และองค์การพิพิธภัณฑ์วิทยาศาสตร์แห่งชาติ (อพวช.) ดำเนินโครงการสำรวจความหลากหลายทางชีวภาพ บริเวณพื้นที่ระบบท่อส่งก๊าซธรรมชาติ จ.กาญจนบุรี เพื่อสำรวจ วิเคราะห์และรวบรวมข้อมูล จัดทำเป็นชุดข้อมูลด้านความหลากหลายทางชีวภาพของพื้นที่ ซึ่งบริเวณดังกล่าว มีการฟื้นฟูพื้นที่โครงการตามมาตรการลดผลกระทบสิ่งแวดล้อม และติดตามผลการดำเนินงานอย่างต่อเนื่อง โดยเมื่อโครงการสำรวจแล้วเสร็จ ผลการศึกษาสามารถนำไปใช้เป็นเครื่องมือในการสร้างความตระหนักรู้กับชุมชนและผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย ในการร่วมกันอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและความหลากหลายทางชีวภาพของพื้นที่ต่อไปในอนาคต

การบริหารจัดการผลกระทบกรณีเกิดเหตุการณ์น้ำมันรั่วไหล

สำหรับเหตุการณ์น้ำมันรั่วไหล ปตท. และกลุ่ม ปตท. มีแนวทางการบริหารจัดการผลกระทบร่วมกับหน่วยงานภาครัฐ โดยดำเนินการบรรเทาผลกระทบ เฝ้าระวัง และติดตามผลกระทบที่อาจเกิดขึ้นทั้งต่อชุมชนและสิ่งแวดล้อม และจัดทำแผนการฟื้นฟูทั้งระยะสั้นและระยะยาวร่วมกับหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง

ในส่วนของเหตุการณ์ก๊าซธรรมชาติและน้ำมันรั่วไหลจากแหล่งมอนทารา ปตท.สผ. ได้ร่วมจัดทำแนวทางบรรเทาผลกระทบ และมีการสนับสนุนการวิจัยทางวิทยาศาสตร์เพื่อเฝ้าระวังผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมในระยะยาว ซึ่งดำเนินการโดยหน่วยงานวิจัยอิสระภายใต้การควบคุมดูแลของรัฐบาลออสเตรเลีย และในปี 2565 ได้มีแนวทางในการบรรเทาผลกระทบ และการเยียวยาผู้ได้รับผลกระทบจากเหตุการณ์น้ำมันรั่วไหลดังกล่าว

การสร้างเครือข่ายกำหนดนโยบายภาครัฐและสร้างองค์ความรู้ด้านความหลากหลายทางชีวภาพ

ปตท. ร่วมมือกับสำนักนโยบายและแผนทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม (สผ.) ในการกำหนดกลยุทธ์การอนุรักษ์และปกป้องความหลากหลายทางชีวภาพอย่างยั่งยืน รวมถึงการเผยแพร่ประชาสัมพันธ์ ตลอดจนจัดกิจกรรมรณรงค์เพื่อสร้างความรู้และความตระหนักแก่สาธารณชนถึงคุณค่าและความสำคัญของความหลากหลายทางชีวภาพ และมุ่งเน้นสร้างเครือข่ายองค์ความรู้ด้านความหลากหลายทางชีวภาพเพื่อเป็นแนวทางในการแบ่งปันข้อมูลและการบริหารจัดการด้านความหลากหลายทางชีวภาพให้แก่บุคคลภายนอก เช่น ชุมชน หน่วยงานภาครัฐ สถาบันศึกษา และองค์กรเอกชนอย่างต่อเนื่อง นอกจากนี้ ปตท. ร่วมกับสำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ (สวทช.) ในการเสริมสร้างความร่วมมือทางด้านวิชาการ และเป็นเวทีแลกเปลี่ยนเรียนรู้งานวิจัยและวิชาการ ด้านสิ่งแวดล้อมและความหลากหลายทางชีวภาพ ระหว่างหน่วยงานทั้งในประเทศและต่างประเทศ ผ่านการประชุมวิชาการนานาชาติด้านความหลากหลายทางชีวภาพประจำปี 2023 (International Conference on Biodiversity 2023: IBD2023)

การร่วมมือกับภาคีเครือข่ายด้านความหลากหลายทางชีวภาพ^{SDGs 12.2, 14.2, 15.2, 15.5} 

ในการดำเนินการด้านความหลากหลายทางชีวภาพนั้น ปตท. ได้รับความร่วมมือจากหลายภาคส่วนภายนอกองค์กร เช่น กรมป่าไม้กรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช กรมทรัพยากรทางทะเลและชายฝั่ง กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏกาญจนบุรี องค์การพิพิธภัณฑ์วิทยาศาสตร์แห่งชาติ (อพวช.) สำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ (สวทช.) สมาคมอนุรักษ์นกและธรรมชาติแห่งประเทศไทย Siamensis และ Save Wildlife Thailand เป็นต้น รวมถึง ชุมชนท้องถิ่น โดยที่ผ่านมา ปตท. ได้จัดทำโครงการสำรวจความหลากหลายทางชีวภาพ เพื่อศึกษาและรวบรวมความหลากหลายชนิดของสัตว์และพืชรอบพื้นที่สถานประกอบการของ ปตท. ในแต่ละฤดูกาล รวมทั้งมีการจัดเสวนา เพื่อให้ตัวแทนชุมชน และหน่วยงานท้องถิ่น ได้มีส่วนร่วมในการแสดงความคิดเห็น นอกจากนี้ได้มีการศึกษาการบริการของระบบนิเวศและการประเมินมูลค่าการบริการของระบบนิเวศป่าชายเลนศูนย์สิรินาถราชินี ซึ่ง ปตท.เป็นผู้สนับสนุนการจัดตั้งศูนย์ฯ บริเวณพื้นที่แปลงปลูกป่าฯ FPT 29 และ FPT 29/3 ป่าสงวนแห่งชาติป่าคลองเก่า-คลองคอย จังหวัดประจวบคีรีขันธ์ ซึ่งพื้นที่ดังกล่าวได้รับการฟื้นฟูและปลูกป่าเพิ่มเติมจากการเป็นนากุ้งร้าง ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2540  ทั้งนี้ในการประเมินความสมบูรณ์ของป่าชายเลนจะเน้นศึกษาให้เห็นถึงการฟื้นตัวของป่าปลูกและป่าธรรมชาติ รวมถึงความหลากหลายทางชีวภาพของระบบนิเวศ เพื่อศึกษาการบริการของระบบนิเวศ จากการเป็นแหล่งวัตถุดิบ เช่น เป็นแหล่งทรัพยากรทางยา ด้านการควบคุม ได้แก่ การควบคุมคุณภาพอากาศ การควบคุมภูมิอากาศ การบำบัดของเสีย และการหมุนเวียนธาตุอาหาร ด้านการเป็นถิ่นที่อยู่อาศัย คือการเป็นแหล่งอนุบาล และด้านวัฒนธรรม ได้แก่ การเป็นแหล่งนันทนาการ ทั้งในรูปของการให้บริการโดยตรงและมูลค่าในรูปของตัวเงิน ซึ่งถือเป็นส่วนหนึ่งในการส่งเสริม และปกป้องความหลากหลายทางชีวภาพและระบบนิเวศอย่างยั่งยืน 

ข้อมูลที่เปิดเผยในหน้านี้ได้รับการทวนสอบโดยหน่วยงานอิสระภายนอก