โอกาสและความท้าทาย

ปี 2563 มีการผลักดันและขับเคลื่อนการแก้ไขปัญหามลพิษของประเทศ โดยมีการวิเคราะห์คุณภาพน้ำของแหล่งน้ำผิวดินและน้ำทะเลชายฝั่ง พบว่าส่วนใหญ่อยู่ในเกณฑ์พอใช้ถึงดี แต่ยังมีบางส่วนอยู่ในเกณฑ์เสื่อมโทรมถึงเสื่อมโทรมมาก ซึ่งอาจเกิดได้หลากหลายสาเหตุ เช่น การปล่อยน้ำเสียจากบ้านเรือนอุตสาหกรรม การเกษตร การเกิดน้ำมันรั่วไหลในทะเลจากกิจกรรมการขุดเจาะ การขนส่งน้ำมัน การเดินเรือ และเกิดจากการเพิ่มจำนวนของแพลงก์ตอนพืชที่เป็นสาเหตุทำให้เกิดน้ำทะเลเปลี่ยนสี เป็นต้น สิ่งเหล่านี้จึงเป็นปัจจัยสำคัญในการขับเคลื่อนการแก้ไขปัญหาและจัดการสถานการณ์มลพิษที่ประเทศกำลังประสบอยู่ โดย ปตท. ในฐานะบริษัทพลังงานแห่งชาติที่มีการดำเนินธุรกิจหลักด้านพลังงานฟอสซิลซึ่งรวมถึงน้ำมันด้วยนั้น อาจมีกิจกรรมที่มีความเสี่ยงให้เกิดการรั่วไหลของน้ำมันลงสู่สิ่งแวดล้อม จึงมีจัดทำแผนบริหารจัดการเพื่อป้องกันและลดผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมให้มากที่สุด รวมทั้งป้องกันทรัพยากรน้ำไม่ว่าจะเป็นน้ำผิวดินและน้ำทะเลชายฝั่งเสื่อมไม่ให้เสื่อมโทรมไปมากกว่าที่เป็นอยู่ หากเกิดการรั่วไหลฯ

แนวทางการจัดการ

การรั่วไหลของน้ำมันและสารเคมี

ปตท. ตระหนักดีถึงบทบาทในการรักษาสิ่งแวดล้อม โดยเฉพาะอย่างยิ่งระบบนิเวศทางทะเลที่มีความเปราะบาง ด้วยเหตุนี้ ปตท. จึงมีการเตรียมความพร้อมตอบสนองและรับมือต่อเหตุการณ์ฉุกเฉิน จากการรั่วไหลของน้ำมันและสารเคมีปนเปื้อน ปตท. ยึดถือบทบาทนี้เป็นหน้าที่สำคัญ เพราะตระหนักดีถึงขอบเขตการปฏิบัติการของกลุ่ม ปตท. ที่กว้างไกล ห่วงโซ่คุณค่าที่ซับซ้อน และบุคลากรที่เกี่ยวข้องจำนวนมาก จึงมีการกำหนดมาตรการทั้งด้านบุคลากรและมาตรฐานอุปกรณ์ที่ชัดเจน มีการจัดอบรมให้ความรู้แก่บุคลากรที่เกี่ยวข้องอย่างสม่ำเสมอเพื่อให้มั่นใจว่าสามารถตอบสนองต่อเหตุฉุกเฉินได้อย่างทันท่วงที

ในส่วนของการฝึกอบรมบุคลากร ปตท. มีการฝึกซ้อมแผนฉุกเฉินเต็มรูปแบบทุกพื้นที่ปฏิบัติการเป็นประจำทุกปี ร่วมกับหน่วยงานภายในและภายนอก มีการติดตั้งอุปกรณ์ต่าง ๆ ได้แก่ เครื่องตรวจจับการรั่วของก๊าซ การติดตั้งระบบสั่งปิดวาล์วผ่านดาวเทียมในระบบขนส่งก๊าซธรรมชาติ โดยมีการติดตั้งทุ่นล้อมกักน้ำมันทุกพื้นที่ปฏิบัติการ โดยจะมีการติดตั้งทุ่นล้อมกักน้ำมันดังกล่าวทุกครั้งที่มีการ Loading น้ำมัน เพื่อไม่ให้น้ำมันหลุดรอดออกนอกทุ่นล้อมกักน้ำมันหากเกิดการรั่วไหล นอกจากนี้ ปตท. ยังเข้าร่วมเป็นสมาชิกองค์กรที่ให้บริการขจัดคราบน้ำมัน เช่น Oil Spill Response Limited (OSRL) และ Oil Industry Environmental Safety Group (IESG) เป็นต้น เพื่อให้การช่วยเหลือในการขจัดคราบน้ำมันกรณีรั่วไหล ครอบคลุมทุกพื้นที่ปฏิบัติการของกลุ่ม ปตท. ที่มีอยู่ในพื้นที่ต่าง ๆ ทั่วโลก

ปตท. ยังให้ความสำคัญอย่างยิ่งกับการจัดการสภาพแวดล้อมภายหลังการเกิดน้ำมันรั่วไหลเพื่อป้องกัน และลดผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม โดยได้ดำเนินการจัดทำแนวทางการฟื้นฟูสิ่งแวดล้อม กรณีเกิดการรั่วไหลของน้ำมันลงสู่สิ่งแวดล้อม กลุ่ม ปตท. (PTT Group Oil Spill Remediation Guideline) และได้กำหนดแนวทางการประเมินผลกระทบสิ่งแวดล้อมจากเหตุน้ำมันรั่วไหลเพื่อนำมากำหนดเป็นมาตรการในการการลดและควบคุมผลกระทบให้ครอบคลุมในทุกมิติด้านสิ่งแวดล้อม ตลอดจนติดตามคุณภาพสิ่งแวดล้อมอย่างเป็นระบบ

ในปี 2563 กลุ่ม ปตท. ได้ขยายขอบเขตการศึกษาแนวทางการฟื้นฟูสิ่งแวดล้อม กรณีเกิดการรั่วไหลของน้ำมันลงสู่สิ่งแวดล้อมครอบคลุมผลิตภัณฑ์ไฮโดรคาร์บอนของกลุ่ม ปตท.  ด้วยการพัฒนาแนวทางการฟื้นฟูทรัพยากรธรรมชาติจากการปนเปื้อนกรณีผลิตภัณฑ์ฯ ดังกล่าวรั่วไหล เพิ่มเติม ร่วมกับผู้เชี่ยวชาญจากสำนักเทคโนโลยีน้ำและสิ่งแวดล้อม กรมโรงงานอุตสาหกรรม กระทรวงอุตสาหกรรม ภาควิชาเทคโนโลยีและการจัดการสิ่งแวดล้อม คณะสิ่งแวดล้อม มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์  นอกจากนี้ ได้ร่วมกับสำนักงานพัฒนาเทคโนโลยีอวกาศและภูมิสารสนเทศ (องค์การมหาชน) จัดทำแผนที่พื้นที่อ่อนไหวของทรัพยากรธรรมชาติต่อมลพิษน้ำมันบริเวณจังหวัดระยอง ครอบคลุมทั้งพื้นที่บกและพื้นที่ในทะเล ซึ่งการจัดทำแผนที่อ่อนไหวฯ ดังกล่าวนั้นสอดคล้องและเป็นไปตามมาตรฐานสากล เพื่อใช้เป็นข้อมูลประกอบการวางแผนขจัดคราบน้ำมัน อีกทั้งเป็นแนวทางในการจัดลำดับความสำคัญของทรัพยากรทางทะเลและชายฝั่งที่ควรได้รับการปกป้องหรือฟื้นฟู หากเกิดน้ำมันรั่วไหล ตลอดจนใช้เป็นข้อมูลในการวางแผนพัฒนาและจัดการพื้นที่ชายฝั่งอย่างมีประสิทธิภาพต่อไป เพื่อมั่นใจได้ว่าระบบนิเวศและความหลากหลายทางชีวภาพได้รับการฟื้นฟูให้กลับสู่สมดุลโดยเร็ว

ผลการดำเนินงานที่สำคัญ

การหกรั่วไหลของน้ำมันเเละสารเคมี^{GRI306-3(2016)}